正音字例

每一種語言攏有一定的語法、語音標準,超出即个范圍者,著是「無標準」。唸毋著音、呼毋著調,這號做「choa̍h音」。咱儂的語言,是自然語言,會變會轉,這是無毋著。雖罔是安呢,語言佇某一个時代又佫是相對固定不變的,著是因為安呢,chiah形成一定的規範佮標準。簡單講,規範、標準,可比一條索仔,共語言本身,hām佮使用語言的所有社會儂,束縛tiâu咧。所以,嘛chiah有「正音」佮「choa̍h音」即兩个相對的概念。

正音、choa̍h音,當然只不過是相對的概念nā-niā。現此時是正音,無的確佇往過幾百年前soah kan-ta予儂當做choa̍h音niā;反倒轉,即mái咱講是choa̍h音,iah毋佫佇幾百年前hoān-sè是正音。瞭解即个道理,來講sòa落去,嘛chiah有意義。

閩南語,普略仔來講,會當分做三大音系——漳音、泉音、廈音。每一个音系又佫湠叉(thòaⁿ-chhe)做濟濟種無共的腔口。像咱定定咧講某物儂是漳浦腔,某物儂是同安腔,某物儂是晉江腔、南安腔、惠安腔、龍海腔、雲霄腔、安溪腔、廈門腔、鹿港腔、宜蘭腔……hâm-pa-lāng所有chiah-ê腔,濫摻來組成閩南語(漳泉語)語言系統。若是有佮即个系統無相匹配的,咱講he著算是無正。

有一寡情況是,個別儂唸無正,是個性的問題,帶有偶發的性質。另外有一款較嚴重的,比論講有某一个所在,某一个韻部,全部攏chiâu唸tâⁿ誤。即款情形,往往來講是有一暫ā,毋是最近chiah起變的niā。這比論講,佇漳州龍文區、薌城區hit tah(屬龍溪腔),前、後鼻音唸對調;泉州石獅市(屬晉江腔)半鼻音(鼻化韻)拍無去;閩台濟濟少年家/g/子音(聲母)拍交落(phah-ka-la̍uh)……像即款規phâng規片唸無正的,因為年久月深,taⁿ有的已經定型成做新的腔口。所以,這真正過頭繁複,毋是三兩句話講會當清楚。咱今仔日,上主要beh來探討頭一種情形——帶有非共性、偶發性、習慣性的choa̍h音。咱sòa落去,beh直接用例字的形式來講解。總講一句,我是起一个頭niā,朋友nā有beh補充,ia̍h者是有任何的意見佮建議,歡迎做伙來探討,有話盡講,毋免客氣,嘛免歹勢。Thank you.

【正音字例】(下底正音字例,kan-ta列廈門音。漳音、泉音按規律替換
我:正音「góa」,偏音「oá」,【汝我】【我的】
阮(俗):正音「gún、goán」,偏音「ún」,【阮厝】【阮的】
原:正音「goân」,偏音「oân」,【原因】【原底】
寓:正音「gū」,偏音「ú、ū」,【公寓】
遇:正音「gū」,偏音「ú、ū」,【待遇】
愉:正音「jû、lû」,偏音「û、î」,【愉快】
虞:正音「gû、gî」,偏音「û、î」,【姓虞】【虞美人】
疑:正音「gî」,偏音「î」,【多疑】【疑問】
語:正音「gú、gí」(泉音:/gɯ/),偏音「bú」,【語言】【英語】
牛:正音「gû」,偏音「bû」,【牽牛】【牛角】
危:正音「gûi」,偏音「ui」,【危樓】【危險】(又,「hûi-hiám」〖漳〗)
業:正音「gia̍p」,偏音「ia̍p」,【業產】【造業】
葉:正音「ia̍p」,偏音「gia̍p」,【葉先生】【姓葉】
悅:正音「oa̍t」,偏音「goa̍t」
越:正音「oa̍t」,偏音「goa̍t」,【越南】【越頭】
澳:正音「ò」,偏音「àu」,【澳门】【澳洲】【澳大利亚】
奥:正音「ò」,偏音「àu」,【奥运】【奥妙】
歉:正音「khiàm」,偏音「khiám」,【道歉】【歉意】
產:正音「sán」,偏音「chhán」,【生產】【產量】【業產】
刷:正音「soat」,偏音「soa」,【印刷】【攄卡】(lù-khá,=刷卡〖普〗)
佩:正音「pōe」,偏音「phòe」,【欽佩】【佩服】
牽:正音「khian」,偏音「chhian」,【牽掛】
尚:正音「siōng」,偏音「sióng」,【高尚】
院:正音「īⁿ」,偏音「ìⁿ」,【院長】【立法院】
寂:正音「che̍k、chi̍p」,偏音「siok」、「sioh」,【寂寞】
傳:正音「thoân、toân」,偏音「chhoân」,【傳呼】【傳真】
侵:正音「chhim」,偏音「khim」、「khin」,【侵犯】【侵門踏戶】
激:正音「kek」(kiak),偏音「khek、ke̍k、kia̍k」【刺激】【激動】
彙:正音「lūi」,偏音「hōe」【語彙】【彙編】
澤:正音「te̍k」(泉音:tia̍k),偏音「che̍k」,【毛澤東】【江澤民】
衷:正音「tiong」,偏音「chiong」,【苦衷】
植:正音「si̍t」,偏音「ti̍t」、「chi̍t」,【植物】
殖:正音「si̍t」,偏音「ti̍t」、「chi̍t」,【養殖】【殖民】
復:正音「ho̍k」,偏音「hok」,【光復】
複:正音「hok」,偏音「ho̍k」,【複雜】【重複】
艦:正音「lām」,偏音「kàm」,【軍艦】
霓:正音「gê」,偏音「nê」、「nî」,【雲霓】【霓虹燈】
援:正音「oān」,偏音「oân」,【支援】【援助】
泳:正音「éng」,偏音「ióng」,【游泳池】(又,「ióng」〖漳浦〗)
微:正音「bî」,偏音「ui」,【輕微】
薇:正音「bî」,偏音「ui」【薔薇】
湄:正音「bî」,偏音「mûi」,【湄洲】
埔:正音「po·」,偏音「pó·」,【大埔】【狗屎埔】
費(姓):正音「pì」,偏音「hùi」,【費玉清】【費翔】【費孝通】
迎:正音「ngiâ」(話音)、「gêng」(文音),偏音「giâ」、「êng」,【迎神】【歡迎】
俠:正音「kiap」,偏音「hia̍p」,【大俠】
潛:正音「chiâm」,偏音「chhiân」、「chiân」,【潛水】【潛力】
態:正音「thài」,偏音「thāi」,【態度】
代:正音「tāi」,偏音「tài」,【代表】
晚:正音「boán」(文音),偏音「oán」,【晚會】
恐:正音「khióng」,偏音「khóng」,【恐驚】【恐龍】【恐怖】
臥:正音「gō」,偏音「ō」、「ok」,【臥鋪】【臥虎藏龍】
末:正音「boa̍h」,偏音「mo·、mo̍·h」,【藥末】【粉末】
沫:正音「boa̍h」,偏音「mo·、mo̍·h」,【泡沫】
沒:正音「bu̍t」,偏音「boa̍t」,【沒收】
颱:正音「thai」,偏音「tai」,【做風颱】
賴:正音「lōa」,偏音「nōa」,【姓賴】
纖維:正音「chhiam-î」,偏音「chhian-ûi」,【粗纖維】【纖維素】
音樂:正音「im-ga̍k」,偏音「im-ba̍k」,【音樂會】

Tagged: , ,

Comments: 10

  1. hiku 2009-02-06 at 22:08:33 Reply

    Kám ē-iōng-chì sing liáu-kái chi̍h-è(ē), chih-kóa jī-lē sī tah ê 正音 kap偏音? Ē-mûi, Chiang-chiu, Choân-chiu, Bân-1ân-tī-khu, ā sī kóng só·-ū ê Bân-1ân-gí-hē?

    To-siā

    To hiku: Bo̍h kheh-khì. Chiah-ê lóng sī tùi chéng-kô (kui-nn̂g-ê) Chiang-choân-gú (漳泉語) lâi kóng–ê. Pau-koah hiān-sî Hok-kiàn Chiang-chiu tē-khu 8 koān 2 chhī, Choân-chiu tē-khu 4 koān 4 chhī, Ē-mn̂g 6 ê khu, hâm-kah Kim-mn̂g-koān, Tâi-oân, Phêⁿ-ô· kok só·-chāi chāi-lāi. Hoân-nā Chiang-choân-gí í-gōa ê, lóng kah che bô tī-tāi. (by Limkianhui)

  2. hiku 2009-02-08 at 14:18:23 Reply

    Lîm sìn-sèⁿ:

    Liáu-kái.
    Nā an-nī Choân-chiu-im sī-m̄-sī bueh khó-lī suah le̍t-ji̍p-kì ? pí-lūn: 語 gɯ (tha̍k siāng-siáng-siaⁿ)、激kia̍k.

    Līng-gōa, kì-jiân chiang Chiang-chiu te̍k-sû ê tha̍k-hut le̍h-ji̍p jī-lē, pí-lūn: 危:正音「gûi」,(又,「hûi-hiám」〖漳〗), góa jīn-ûi pa̍t só·-chāi ê tek-sû tha̍k-hut mā sio-siâng aì hē chò-hóe, Chhiō·ⁿ, 彙:正音「lūi」,(又,「hōe」〖泉〗), 維*:正音「î」,(又,「ûi, 俗「î」〖泉〗). Thé-lē it-tì, thàm-tó chiah-ē-ū ket-lūn.

    Chù-kha:
    * goán-chia
    維持 î-chhî, uî-chhî
    姜維 khong-uî, khiang-uî, kiuⁿ-uî
    纖維 chhiam-bî
    bóe-chi̍t-im lóng-ū jī-su kin-kì.

    To-siā. Góa te̍k-khak ū-iáⁿ kau-tài bô siáⁿ chheng-chhó. Taⁿ beh tī goân-bûn hia ke pó· chi̍t kù “下底正音字例(kan-ta列廈門音。漳音、泉音按規律替換)”. Chiang-im / Choân-im kah Ē-mn̂g-im lóng ē-tàng chiàu kui-lu̍t sio thòe-oāⁿ, siá siūⁿ chōe bô lō·-ēng.Tio̍h lah, góa mā beh tò-mn̄g–chi̍t-ē, 「彙」nah ē-ēng-tit tha̍k “hōe”? 「匯」m̄ chiah tha̍k “hōe”? iá-koh-ū, 「纖維」góa kán-ná mā bat thiaⁿ lâng tha̍k-chòe “chhiam-bî”, m̄-koh che sī-m̄-sī chiàⁿ-im, góa iá bô-té, to̍h koh chhâ chiah ē chai.(by Limkianhui)

  3. hiku 2009-02-09 at 19:29:32 Reply

    Lîm sìn sèⁿ:
    1.Siá sio·ⁿ-chē ū lō·-iōng bô, che̍h góa bē-hiáu. Chóng-sì, tùi jī-im ê thàm-tó, góa khah-ū hèng-chhì.
    2.彙, nā goán sì te̍k-chò hūi, 黃晉波《當代泉州音字彙》ū uī / hōe liáng-im, http://solution.cs.ucla.edu/~jinbo/dzl/lookup.php
    “Chhiat-ūn” Ông-it / Ông-jī lóng-sī chò în-kùi-chhiat, “Kóng-ūn” î-kùi-chhiat, tiong-kó· Hàn-gí ê în-bó(liú) bī-ūn, Ûiⁿ-kàu-siū chit nō·ⁿ-im kè bô-m̄- tio̍h.
    3.“Jī-ūi”: 維, hû-hui-chhiat, im “bî”. (Bêng. Bôe-ing-chok)

    To hiku: 《當代泉州音字彙》關係「彙」的記音,我進前著有查過,我個人認為有問題,保留意見。(by Limkianhui)

  4. hiku 2009-02-09 at 19:38:57 Reply

    Pháiⁿ- sè,
    彙, nā goán sì te̍k-chò hūi

    彙, nā goán sì tha̍k-chò hūi

  5. hiku 2009-02-13 at 08:47:59 Reply

    Lîm sìn sèⁿ:

    Chāi góa ê khuàⁿ-hot, Ûiⁿ-kàu-siū ê jī-im, tāi-tí-siāng ū chiàu “Kóng-ūn” ê im-chhiat, 彙, iah sio-siāng.
    Lí Kóng lí jīn-ûi ū būn-tî, góa phó·-lia̍k-á ioh bāi lè, chhai liáu m̄-tio̍h a̍h-sī ū làu-kau, chiah mâu-hoán sió pó·-chhiong, hān-góa chham-kó chi̍t-ē.

    Sió-chhuan (Tâi-ji̍t-tāi-sû-tián), Âng-î-jîn, Chiang-im ê “Lūi-chi̍p-ngé-sio̍k-thong-si̍p-ngó·-im”, lóng Kóng tha̍k-chò lūi. “Lúi-im-biāu-ngō” tha̍k-chò lúi, tiāu-lūi bô-siâng.
    Siāng-chá kóng tha̍k-chò hūi ê èng-kai sī Ngó-tāi Hō·-liâng hit-chūn, Liâu-ching Set-hêng-kin “Liông-kham-chhiú-kéng” siá ê: kim-im ūi lūi iá.

    Góa jīn-ûi :
    1.“Liông-kham-chhiú-kéng”Kóng lūi sī kim-im, nā-an-nī tī Hō·-liâng 400 nî chêng “Chhiat-ūn”ê în-kùi-chhiat tio̍h-sī kū-im. Kî-si̍t koh khah chin-chêng ê “Gio̍k-phian” hô·-kùi-chhiat, liâng tio̍h tha̍k-chò ūi / hōe / hūi ā.
    2.Ûiⁿ-kàu-siū chit jī ê jī-im, sī ū kin-kì ê.

    Í-siāng, chhiáⁿ chí-kàu.

    To hiku: Bo̍h kheh-khì, hoan-gêng lâi sio-kau-pôe, kóng sī liān-sian khà-kho̍k ā hó, thàm-thó ā hó, lóng m̄-bián siūⁿ kòe-thâu kheh-khì.Lí kóng–ê góa thiaⁿ-ū, mā lóng ē-tàng lí-kái. Àn-chiàu kó·-chheh siá–ê hoán-chhiat lâi gí chit-mài ê tha̍k-im, che khak-si̍t sī thong-siông ê chòe-hoat. Bô-kāng tiâu-tāi chhut–ê kó·-chheh, kì-im bô kāng-khoán, tō-tì ū-ê jī ū chōe-chōe chióng tha̍k-im.「彙」jī to̍h-sī chi̍t-khoán ê chêng-hêng. Só·-í, lí nā beh kan-ta the̍h 「彙」chit-ê jī lâi kóng, tong-jiân ē-tàng sī lūi/ūi/hōe/hūi…hâm-pa-lâng kúi-ā-ê tha̍k-im, hoān-sè lóng kóng ē-thong. Ah m̄-koh, chiah chōe tha̍k-im, kám choân-pō· lóng sek-ha̍p 「字彙」、「彙集」 chit têng ê hâm-gī ? Góa khoàⁿ bī-pit-jiân. Lán chit-mái leh chèⁿ tó-chi̍t-ê im ū-ha̍h, tó-chi̍t-ê im bô-ha̍h, nā sī kan-ta chiàu chiah-ê 通用韻書 lâi leh pí-lâi pí-khì, chèⁿ kah poàⁿ-sí hoān-sè bô kiat-kó. Góa kám-kak the̍h lán chāi-tē ê thoân-thóng ūn-chu(韻書) lāi chòe piau-chún tian-tó khah ū phó·, khah ū ì-gī. 〈Lūi-chi̍p Ngá-sio̍k-thong Si̍p-ngó·-im〉 kì-jiân í-keng chù-bêng 「彙集」ê 「彙」tha̍k-chòe “lūi”, án-ne lán chiàu-pō·-kiâⁿ to̍h-hó, si̍t-chāi bô pit-iàu koh páiⁿ-thāiⁿ. Siāng bô, lán thang chai-iáⁿ 「彙集」ê 「彙」tha̍k-chòe “lūi” bô būn-tôe. Hoán-tó-tńg, ká-sú chāi-tē thoân-thóng ūn-chu bô kì-chài–tio̍h ê tha̍k-im, lán nā the̍h-lâi ēng, án-ne si̍t-chāi siuⁿ mō·-hiám.Góa che mā sī kò-jîn ì-kiàn niā, bô tāi-piáu sím-mi̍h, ta̍k-ê hòa-sian hòa-sian, bóng chham-khó to̍h hó.(by Limkianhui)

  6. hiku 2009-02-19 at 13:00:19 Reply

    Lîm sìn sèⁿ:
    M̄-hīⁿ là, góa ná-ū kheh-khì.
    Ā-chai, pêng-siâng-sî-á góa mà chok ài phah-khí-thok kóng-sńg-chiò, tàn piān-nā kha̍p-tiò chit-chéng ê oē-tî, chū-jiân-te̍k ē pèng khah giâm-siok, koàn-sì à, bàng kiàn-koài.

    Lí tang-sî ē-hiáng ” páiⁿ-thāiⁿ ” chit-kù Tâng-oaⁿ-oē?
    Tio̍h chhiō·ⁿ góa téng-kái kóng ê, chit-kù oē tî-liáu leh hēng-iông lâng kóng-oē khí-khí-tò-tò, ô·-loān-poân-oē, koh-ū ” kek-kut, chhia̍k-kâu, bô-sî-tek-tiāⁿ ” ê ì-sù.
    Lí kóng ” bô pit-iàu koh páiⁿ-thāiⁿ “, chit-kù nā oāⁿ chiò sī goán, it-poaⁿ ē-kóng ” bô pit-iàu koh chhia-poâⁿ- péng “, bóng hān-lí chham-khó.

    Giân-kui- chèng-toān, lí kóng ” the̍h lán chāi-tē ê thoân-thóng ūn-chu lāi chòe piau-chún tian-tó khah ū phó·, khah ū ì-gī.ⁿ “.
    Góa ū bô-kāng ê khuàⁿ-hoat: chit-ê ” phiau-chún “, èng-kai sī ” chāi-tē ê phiau-chún “, m̄-hīⁿ só·-ū tē-ki ê phiau-chún.
    Jî-chhiáⁿ, góa tùi ” chiàⁿ-im ” ia̍h-ū lēng-gōa ê kái-tho̍k:

    1. Chiàⁿ-im m̄-béng iōng thoân-thóng ūn-chu ( chāi-tē ê) , lí-iû sī, kàu-taⁿ ûi-chí, Bân-lâm-gí-hē iâu-bô hit-lō hâm-kài só·-ū chhù-hong-im ê thoân-thóng jī -chu. Chún Chiu-tiâng-chi̍p kàu-siū ê ” Pó·-thong-oē Bân-lâm-gí sû-tián “, ” Bân-lâm hong-giân tāi sû-tián ” jia̍k sùiⁿ-sī ” thoân-thóng-ê “, an-nī chit-pún sī uî-it ū siu-lo̍k Chiang Choâⁿ Ē oē-im ê jī–chu. Tān-sī i mā-bô-hoat-tō· kóng tó-chi̍h-tah ê khio·ⁿ-káu, chiah sùiⁿ ” phiau-chún “.

    Tī Tâi-oân, seng kóng ” thoân-thóng-ê “, Sió-chhuan ê ” Tâi-gi̍t-tāi-sû-tián ” sī Tâi-oân ê oē-im, pēng bô pau-koah Bân-lâm tē-khi.
    ” Ē-mûi-im-sin-jī–tián ” chheh-miâ sui-jiân sī ” Ē-mûi-im “, kî-si̍t i ê kì-im, sī í Tâi-lâm ê Ē-mûi-khio·ⁿ ûi-chú, iōng tng-tang-sî khah thong-hêng ê thó·-im. Tha̍k ê sî, sī ” chhut-chāi-lâng ho· ” ê, pau-niá m̄-hīⁿ phiau-chún ê Tâi-gí chiàⁿ-im. Tong-jiân, koh khah bô-chu-keh kóng sī Ē-mûi hek-chiá sī só·-ū Bân-lâm tē-ki ê chiàⁿ-im.
    Ah-nā chiàng-sî-á ” sin-chhut ” ê jī–chu, chha-bit-to lóng sī phian-Chiang-khio·ⁿ ê lâng pian ê, ū-ê ū phiau phian-Choâⁿ ê gí-im. Put-kò, in phian-Chiang phian-Choâⁿ ê gí-im, pēng m̄-hīⁿ chin-chiàⁿ Bân-lâm tē-khi ê Chiang Choâⁿ im, só·-í, ā m̄-hīⁿ Bân-lâm-gí ê chiàⁿ-im.

    Gí-im gí-sû ê ián-piàn, chham sî-kan khong-kan lóng ū koan-hē, kok só·-chāi bueh nah4-ē it-tì là.
    Nā ū-iáⁿ sī tha̍k m̄-tio̍h è, tong-jiân tio̍h the̍h chhut-lâi hōe.
    Ah m̄-ko̍h nā-sī lán téng-tē ê lâng thoân lo̍h-lâi ê oē-im, chí-iàu jī-gī ū ha̍h, jī-im chham kó·-chheh tùi-èng ê kui-lu̍t ū tùi-tâng. cheh tio̍h bô būn-tê a. Cheh-sī siāng ki-pún ê, chió-khoeh-lâng iōng thong-ká ( jī ), thong-choán ( im ) ê hong-hoat, lâi kó-kiû gí bún. Koh-chài-kóng, chi̍t jī siang im, chi̍t jī to tho̍k, mā bô leh hán-kiàm. Chit-pō·-hūn tio̍h chāi-lâng tha̍k, bô si-iàu khì kah kui-hoān.

    2. 徵, ” Lúi-im-biāu-ngō”, ” Lūi-chi̍p-ngé-sio̍k-thong-si̍p-ngó·-im “, ” Ē-mûi-im-sin-jī–tián ” chi̍t-lâng chi̍t-khoán tha̍k-hoat, saⁿ pún kè-sī ” chāi-tē ê “, tó chi̍t ê chiah sī chiàⁿ-im?

    Chàu lí ê hong-hoat, the̍h ” Lūi-chi̍p-ngé-sio̍k-thong-si̍p-ngó·-im ” cheh lāi-té ê jī im lâi chò lī ( an example ), “雅俗, 優雅, 雅氣, 文雅……” téng ê “雅” , it-tēng ài tha̍k ngé? kóng ngá tio̍h m̄-hīⁿ chiàⁿ-im?

    “當代泉州音字彙” ê “字彙” chok-chiá ka-tī kóng tha̍k chò ” lī hōe “, cheh-sī Choán-chiu-im, i bô kóng cheh-sī “當代 Bân-lâm音字彙”, lán nā bueh ngē kiò lâng chiàⁿ-im chò ” jī-lūi “, an-nī kám bē sio·ⁿ bán-kiáng?

    ” Lúi-im-biāu-ngō” kóng “字彙” tha̍k chò ” chɯ ( siāng-kì-siaⁿ ) lúi “, ” Si̍p-ngó·-im ” tha̍k ” jī / jū-lūi “. Góa jīn-û bueh choáⁿ-iō·ⁿ kóng lóng bē-iàu-kín, lâng thiaⁿ ū, bueh chiap-siū tio̍h OK à, an-nī bô khah kán-tan?

    3. “當代泉州音字彙”, “台華雙語大辭典”, chham “普通話閩南語詞典” sùiⁿ chāi-tē ê jī–chu bô? ū ê bô-tha̍k lūi, ū ê kóng lūi sī sio̍k-im, a hui-sio̍k-im kám bô sùiⁿ chiàⁿ-im?

    Góa leh siō·ⁿ, ” chiàⁿ-im ” sī ” tio̍h ” ê im, m̄-hīⁿ ” kiōng-thong ê phiau-chún-im “.
    “針” tha̍k chiam / cham lóng tio̍h, ” tio̍h ” tio̍h-sī ” chiàⁿ-im “, chún nā tha̍k chò chian / chan, sī tha̍k ” m̄-tio̍h “. Kó·-chhui ” tio̍h ” ê im, chiah sī bó-gí kang-cho·k-chiá aì nô·-le̍k chē chē ê bo̍k-phiau kah hong-hiàng chi-it. M̄-hīⁿ bueh khì kui-tēng lâng tio̍h tha̍k chiam / cham, piau-chún / phiau-chún.

    Ē-sái chò chi̍h-ê pí-lūn, lán kā Chiang-chiu-oē tòng chò sī Bôe-koān ê Kheh-oē, Tâng-oaⁿ-oē sī Tió-chiu Kheh-oē, Ē-mûi-oē sī Teng-chiu Kheh-oē, ah-nā Tâi-gí sī Sù-hái-oē. Chit sì-chéng kè-sī Kheh-gí, bóe chi̍t só·-chāi to kok ū in ê ” phiau-chún-im “, kám m̄-hīⁿ lē?
    Pak-kiaⁿ, Ten-tin, Chè-lâm choân sī Pak-hong-koaⁿ-oē, bueh iōng sáⁿ ” phiau-chún-im ” khì kā in sok-pa̍k lè?

    M̄-thang ” sok-pa̍k ” !!! sok-pa̍k lè chhù-hong-im ê gí-im kah gí-iāu tio̍h ún-tàng ē khiauh khì.
    In-ùi, ” sok-pa̍k ” chham kó·-chá Gi̍t-pún tī Tâi-oân ê kok-gí-ūn-tōng, kah Kok-bîn-chèng-hú ê thui-hêng kok-gí chèng-chhek, ū sáⁿ bô sio-siāng?
    In-ùi, ” sok-pa̍k ” chit-chiah sio-siâng ia̍h-sī ” thui-phó·-ki “, bô-siâng ê chí-put-kò sī khah sè-tâi ê ” phó·”—” Bân-lâm phó·-thong-oē ” niâ.

    4. Pat hâm chi̍t-ê Hūi-lâi-kheh kau-tâm, góa mūi i, khah-sú, góa kóng khah-sú là, chún iōng Bôe-koān-oē chò ” phiau-chún ” Kheh-gí, i kám-ē iu-sen kóng Bôe-koān-oē. I ê hôe-tap sī: i bē-hiáu ê, ia̍h bē khì o̍h, iōng in ê bó-gí kah Phó·-thong-oē tio̍h ū-kàu à, o̍h Soàn-bóe-oē tian-tó khah tiōng-iàu, nā-û ki-hōe, tio̍h o̍h Kúiⁿ-chiu pe̍h-oē chham Eng-gí, sīn ê tio̍h sūn-kî-chū-jiân. In-ùi, tông gí-hē ê oē-gí pēng bô tāi-pió tio̍h-sī in bó-gí ê oē-gí, pêⁿ pêⁿ aì khai sî-kan o̍h, tong-jiân mā bueh chhōe chi̍t-ê khah si̍t-iōng ê.
    Lūi-sū ê būn-tê góa ia̍h ba̍t mūi-kòe chi̍t-kóa kóng Tâi-gí ê, in kóng bē kau-giàn lah, goán kúi ā tē lâng kóng-liáu hó-hó, chhap i leh tâu-khak chi̍t-khang.
    Ài ! hô-mih-khó· lè.

    Pō lí chi̍t-ê góa tī Pak-tāi tiong-bûn lūn-toâⁿ hoat-hiān ê, Tâi-oân koaⁿ-hong Kheh-gí ê bāng-chām, http://hakka.dict.edu.tw/edit_info/07.htm
    khai 1 hun-cheng à, chhìn-chhái chhâ 1 jì. khoàⁿ lâng àn-choáⁿ leh pó-hō· in ê 5-ê chhù-hong-im. Ah koh khai 1-hun-teng à, khì chit-ê bāng-chām chò pí-kàu, http://twblg.dict.edu.tw/tw/index.htm
    khoàⁿ sáng tûi bó-gí khah ū-sim, khoàⁿ tòe-chi̍t-ê khah ū kòng-hiàn.

    5. Sī góa koh-jîn bô sêng-sio̍k ê ì-kèng, ke-kiám-á liān-sian.

    To hiku: “Páiⁿ-thāiⁿ” chit-ê sû, sī góa chit-chām-á tùi goán tiūⁿ-lâng tiūⁿ-ḿ in hia o̍h–lâi-ê. Hoān-sè iōng liáu bô thò-tòng, chiah to-to chí-kàu, to-siā.Lí kiám-chhái bô liáu-kái, góa pún-lâng tùi kok koān-chhī ê khiuⁿ-kháu chāi-lâi lóng chin chun-tiōng, chhêng-lâi m̄-pat siūⁿ-kòe khì kâng “sok-pa̍k”. Lí kóng- -ê, góa mā tông-ì, góa mā chú-tiuⁿ “chiàⁿ-im” kah “khiuⁿ-kháu” sī nn̄g-hôe-sū, hî hoân hî, hê hoân hê. Góa bē kā “hong-giân-chha” tòng-chò sī tha̍k m̄-tio̍h im, góa bē chiah thian-tho̍h lah.Tio̍h ah, “m̄-sī” lán kóng-chò “m̄-hīⁿ”, che ū-iáⁿ put-lí-á chhù-bī, sī tó-lo̍h ê khiuⁿ, chiah lô-hoân tàu-sio-pò–chi̍t-ē. Ló·-la̍t! (by Lim)

  7. hiku 2009-02-20 at 19:53:13 Reply

    Lîm sìn sèⁿ:
    Pháiⁿ sè, phah sùiⁿ góa gō hōe lí ê ì-sù.

    「m̄-hīⁿ」 tī Ko-hiông Èn-châu hū-kīn ê hiang-tìn iáu-ū lâng an-nī kóng. Pîn-tong khó-lêng ū pō·-hūn ia̍h sio-siāng, mūi cit-lúi-hoe ē khah chheng-chhó.
    Kóng 「m̄-hīⁿ」ê só·-chāi, 「cha-bó·-lâng」 kè kóng 「cho·24-lang24」, kóng 「cho·24-lang24」ê, bô tek-khak ē kóng 「m̄-hīⁿ」.

    To hiku: 「cho·24-lang24」chit-lō khiuⁿ, góa tī tiān-sī-téng bat thiaⁿ- -kòe, ná-chhiūⁿ tī Ti-ko-liāng- -á ê lio̍k-iáⁿ-tòa ūn- -á bat thiaⁿ- -tio̍h. To-siā, góa lēng-ji̍t ū-êng chiah lâi-khì mn̄g Ông tōa-chí- -á khoàⁿ-bāi leh.(by Limkianhui)

  8. takaramono 2009-03-28 at 19:19:14 Reply

    精采的對話

    請問林先生
    Bo̍h kheh-khì –> 莫客氣?
    hâm-pa-lâng –> 夯不郎當(華語)?
    ta̍k-ê hòa-sian hòa-sian –> 逐個(hòa-sian?)

    「m̄-hīⁿ」、「cho·24-lang24」黃西田 ia an ni 講,伊高雄阿蓮人

    To takaramono: “莫”字,白話音”bo̍h”,讀冊音“bo̍k”。我佫舉一寡例予汝聽:1.汝若莫(bo̍h)佮伊冤家,儂in老母嘛bē來恁厝投。(→倘若你不跟他吵架,人家他媽媽也不會到你家去告狀)2.加話莫講(ke oē bo̍h kóng→多餘的話就甭說了)。”hâm-pa-lāng”,閩南話,=華語“夯不郎當”。廣東話、潮州話、上海話、客家話、北京話攏有即句,真龜怪。“hòa-sian”,閩南話,=閒聊打屁。廈門有儂講是”hoah-sian”,不而過,儂泉州是陰去,所以我嘛趁in寫做第三聲。(by Lim)

  9. hiku 2009-10-05 at 21:02:28 Reply

    Lim’R:

    今仔日參一寡朋友談論蘇軾《念奴嬌》的「物」哪參「月、薛」兩韻予押的時,發見「沒」會使讀做 buat8。

    用例不只仔濟,我簡單舉摕兩個仔:

    宋,蘇東坡《次韵錢穆父王仲至同賞田曹梅花》
    寒廳不知春,獨立耿玉雪。閉門愁永夜,置酒及明發。
    忽驚庭戶曉,未受烟雨沒。浮光風宛轉,照影水方折。
    鬢霜未易掃,眉斧真自伐。惟當此花前,醉臥黃昏月。

    唐,李白《廬山東林寺夜懷》
    我尋青蓮宇,獨往謝城闕。
    霜清東林鐘,水白虎溪月。
    天香生虛空,天樂鳴不歇。
    宴坐寂不動,大千入毫髮。
    湛然冥真心,曠劫斷出沒。

    劉宋,江淹《水上神女賦》
    紅唇寫朱,真眉學月。
    美目艷起,秀色爛發。
    窈窕暫見,偃蹇還沒。

    最近敢有 Kua 先的消息?進前我與伊 mail 計無回咧。

    To hiku: 感謝汝鬥相報。著啦,我嘛無kua的消息啦。(by Lim)

  10. 阿天 2012-05-22 at 18:10:49 Reply

    原來 hâmpalāng cit 句,閩南話嘛有,cán。定定想欲 àn 廣東話 hia sa 來講,看 ͘來已経有人 sa ͘過 ͘吖!

發佈留言

發佈留言必須填寫的電子郵件地址不會公開。 必填欄位標示為 *

*